Cultuurschok
Door: Oui depuis
Blijf op de hoogte en volg Jana
19 September 2011 | Ierland, Leixlip
Het meest typische aan Ierland is toch wel het weer - waarmee ik niet bedoel dat het veel regent (wat het overigens wel doet) - maar dat weermannen hier altijd gelijk én ongelijk hebben. Ik stap uit de shuttlebus bij Louisa Bridge Station en wandel in het zonnetje naar huis, ongeveer een kwartier. Halverwege raakt het bewolkt en een paar minuten later komt het met bakken de lucht uit. Je komt tot op het bot toe nat thuis, maar als je dan goed en wel binnen bent, begint de zon weer te stralen als nooit te voren. Je kunt er niet van op aan, het is altijd aan het veranderen. Om half vier kijk je naar buiten om te concluderen dat het een mooie dag is om naar huis te wandelen, maar als je dan een half uur later daadwerkelijk buiten staat, ren je toch maar gauw naar de shuttlebus om geen nat pak te halen. Weerman zijn in Ierland: het is onbegonnen werk. Vandaar ook natuurlijk dat ze 's ochtends op bbc news Ierland maar gewoon vergeten...
Recentelijk ben ik mij bewust geworden van een tweede consequentie van emigratie, namelijk het vervreemden. Van de eerste consequentie werd ik mij halverwege het tweede semester in Portugal bewust. Ik had toen een vak genaamd ‘Cultura e Literatura Canadiana’ dat werd gegeven door een heel interessante docente: een Vlaamse getrouwd met een Portugees in een tijd waarin die nog werden beschouwd als gastarbeiders en vaak werden aangezien voor Turken. Rond haar twintigste was zij voorgoed naar Portugal getrokken zonder een woord Portugees te spreken, zij ging Engels studeren en sprak Frans met haar echtgenoot. In haar klas, tijdens haar lessen kwam ik tot de conclusie dat het echte Nederland niet het Nederland is dat ik in mijn hoofd heb. Ook ben je, om letterlijk met haar woorden te spreken, in het buitenland meer Nederlands (of welke andere nationaliteit dan ook). Toen ik met Pasen 2009 na een paar maanden afwezig te zijn geweest weer even terug in Nederland was, werd ik mij daar pijnlijk van bewust. Ik was Nederland niet meer gewend...
De tweede ontdekking dan: je krijgt het niet mee, de evolutie van je vrienden en familie. Je bent niet precies op de hoogte van hun levens en alles wat zich daarin afspeelt. Je weet niet zo goed meer wie al die mensen zijn waar ze het over hebben of waar ze precies op dat moment mee bezig zijn. Hetzelfde geldt natuurlijk ook omgekeerd. Daarbij komt dat de mensen in mijn directe omgeving onbekenden zijn voor 'oude' vrienden. Degenen waarmee ik mijn dagelijks leven deel, zijn slechts namen en hooguit hier en daar een Facebook-foto voor hen - en natuurlijk vice versa. Dus je moet weer even aan elkaar wennen, even aftasten, weer even ontdekken wie die persoon is.
Taal is ook een vreemd fenomeen. In Portugal schreef ik eigenlijk altijd in het Portugees, omdat ik letterlijk in die taal leefde. Ik dacht, droomde, sprak, las alleen maar Portugees. Hier in Ierland is het enigszins anders, omdat ik ook veel in het Nederlands leef. Ik werk namelijk op een Nederlandse helpdesk, omringd door Nederlanders. Desondanks spreek ik ook regelmatig Engels. Met als gevolg dat ik langzaam maar zeker (over een periode van vier maanden) niet meer in het Portugees schrijf en dat Nederlands en Engels – maar toch vooral Nederlands – mijn gedachten en pen weer overnemen. Dat is soms wel eens frustrerend. Aangezien iedereen dat dus begrijpt, terwijl ik dingen die ik in het Portugees schrijf ook echt voor mezelf kan houden én omdat je met taal bezig moet blijven om het niet te vergeten. Maar het verbazingwekkendste van alles vind ik dus dat die omslag zo snel gebeurt. Toen ik hier kwam, was Portugees mijn tweede natuur. Nu moet ik mezelf dwingen om Portugees te schrijven.
Toch denk ik nog steeds wanneer ik op straat loop en iemand Engels praat: 'Hé, toeristen! Waar zouden die vandaan komen?' Om mezelf meteen te verbeteren: Jana, je bent in Ierland. Engels is niet de taal van de toeristen. Het tegenovergestelde gebeurt als ik Portugees geschreven zie staan of lees. Mieke zei tegen mij dat het haar meteen opviel toen ze aankwam op het vliegveld dat daar in het Portugees stond dat men zijn of haar paspoort gereed moest houden; mij niet. Ik liep een keer een pub in en las op de deur dat er op dinsdag Braziliaanse avond was. Ik ging zitten aan een tafeltje om meteen weer op te staan en naar de deur te lopen om te kijken of dat bericht nu wel of niet in het Portugees geschreven was; het was in het Portugees en ik had het niet eens door!
Het meest shockerende van alles is echter dat je na pas vier maanden Ierland terug in Nederland al niet meer weet aan welke kant van de weg je moet rijden... Integratie is een schitterend woord!
Recentelijk ben ik mij bewust geworden van een tweede consequentie van emigratie, namelijk het vervreemden. Van de eerste consequentie werd ik mij halverwege het tweede semester in Portugal bewust. Ik had toen een vak genaamd ‘Cultura e Literatura Canadiana’ dat werd gegeven door een heel interessante docente: een Vlaamse getrouwd met een Portugees in een tijd waarin die nog werden beschouwd als gastarbeiders en vaak werden aangezien voor Turken. Rond haar twintigste was zij voorgoed naar Portugal getrokken zonder een woord Portugees te spreken, zij ging Engels studeren en sprak Frans met haar echtgenoot. In haar klas, tijdens haar lessen kwam ik tot de conclusie dat het echte Nederland niet het Nederland is dat ik in mijn hoofd heb. Ook ben je, om letterlijk met haar woorden te spreken, in het buitenland meer Nederlands (of welke andere nationaliteit dan ook). Toen ik met Pasen 2009 na een paar maanden afwezig te zijn geweest weer even terug in Nederland was, werd ik mij daar pijnlijk van bewust. Ik was Nederland niet meer gewend...
De tweede ontdekking dan: je krijgt het niet mee, de evolutie van je vrienden en familie. Je bent niet precies op de hoogte van hun levens en alles wat zich daarin afspeelt. Je weet niet zo goed meer wie al die mensen zijn waar ze het over hebben of waar ze precies op dat moment mee bezig zijn. Hetzelfde geldt natuurlijk ook omgekeerd. Daarbij komt dat de mensen in mijn directe omgeving onbekenden zijn voor 'oude' vrienden. Degenen waarmee ik mijn dagelijks leven deel, zijn slechts namen en hooguit hier en daar een Facebook-foto voor hen - en natuurlijk vice versa. Dus je moet weer even aan elkaar wennen, even aftasten, weer even ontdekken wie die persoon is.
Taal is ook een vreemd fenomeen. In Portugal schreef ik eigenlijk altijd in het Portugees, omdat ik letterlijk in die taal leefde. Ik dacht, droomde, sprak, las alleen maar Portugees. Hier in Ierland is het enigszins anders, omdat ik ook veel in het Nederlands leef. Ik werk namelijk op een Nederlandse helpdesk, omringd door Nederlanders. Desondanks spreek ik ook regelmatig Engels. Met als gevolg dat ik langzaam maar zeker (over een periode van vier maanden) niet meer in het Portugees schrijf en dat Nederlands en Engels – maar toch vooral Nederlands – mijn gedachten en pen weer overnemen. Dat is soms wel eens frustrerend. Aangezien iedereen dat dus begrijpt, terwijl ik dingen die ik in het Portugees schrijf ook echt voor mezelf kan houden én omdat je met taal bezig moet blijven om het niet te vergeten. Maar het verbazingwekkendste van alles vind ik dus dat die omslag zo snel gebeurt. Toen ik hier kwam, was Portugees mijn tweede natuur. Nu moet ik mezelf dwingen om Portugees te schrijven.
Toch denk ik nog steeds wanneer ik op straat loop en iemand Engels praat: 'Hé, toeristen! Waar zouden die vandaan komen?' Om mezelf meteen te verbeteren: Jana, je bent in Ierland. Engels is niet de taal van de toeristen. Het tegenovergestelde gebeurt als ik Portugees geschreven zie staan of lees. Mieke zei tegen mij dat het haar meteen opviel toen ze aankwam op het vliegveld dat daar in het Portugees stond dat men zijn of haar paspoort gereed moest houden; mij niet. Ik liep een keer een pub in en las op de deur dat er op dinsdag Braziliaanse avond was. Ik ging zitten aan een tafeltje om meteen weer op te staan en naar de deur te lopen om te kijken of dat bericht nu wel of niet in het Portugees geschreven was; het was in het Portugees en ik had het niet eens door!
Het meest shockerende van alles is echter dat je na pas vier maanden Ierland terug in Nederland al niet meer weet aan welke kant van de weg je moet rijden... Integratie is een schitterend woord!
-
19 September 2011 - 16:02
Mieke-Nelie :
Ofwel : schok = shock,
integratie = desintegratie,
cultuur = barbarij,
weer = on-weer,
immigratie = emigratie,
etc etc ? ? ?
-
19 September 2011 - 16:23
Renee:
Gelukkig is filosoferen over dit soort zaken wel internationaal. -
19 September 2011 - 18:25
Annelies:
Heerlijk om te lezen. Geen letter te veel. -
20 September 2011 - 16:53
Erica:
mooi beschreven: ik kan voelen hoe het is, ik bedoel: zou kunnen zijn.
Foto 9 herinnert mij aan onze reis vanaf het vliegveld naar Leiplix! -
20 September 2011 - 20:35
Willeke:
mooi geschreven.. echt heel mooi geschreven! -
21 September 2011 - 10:02
Jutta Van Der Schoot:
buitenland wordt binnenland,
vreemd wordt eigen en bekend en geliefd,
en dat alles ook omgekeerd...waarlijk een verrijking!
Jana, maakt niet uit hoe en in welke taal je droomt...blijf dromen!
Jutta
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
